Senin, 11 Mei 2009
PIDATO MAMPASAMBAHKAN SIRIAH
MAMPASAMBAHKAN SIRIAH
Kaganti rokok nan sabatang
Tukaran sirih nan sakapua
Kaguno bajawek tangan
Assalamu’alaikum warah matullahi wabarakatuh
Jan salam salam disambah
Samo mandoa kapado Allah
Samo salawat kapado Nabi
Junjungan sagalo Alam
Manyurek di ateh pintu
Mangarang di tapak tangan
Malompek nak basitumpu
Mancancang nak balandasan
Di Datuak tibonyo sambah
Manolah Datuak janyo hambo
Sakali hambo mahimbau
Sapatah rundiang nan lalu
Walaupun Sutan saurang nan tahimbau
Batin dek adat kasadonyo
Pangana batin ka nan rapek
Ujuiknyo sambah ka nan banyak
Sambah sujuik salam tasimpuah
Saarek bungka nan piawai
Naraco luruih main daun
Indak basibak jo basisiah
Bukan bahinggo jo babateh
Sambah tajelo ka nan rapek
Kapado sagalo nan taduduak ateh majelih nangko
Ninik mamak panghulu Pamangku Adat
Nan Gadang basa Batuah
Ibarat kayu baringin di tangah koto.
Ureknyo limbago matan
Babatang sandi andiko
Badahan cupak jo gantang
Barantiang barih balabeh
Babungo mungkin jo patuik
Badaun rimbun dek adat
Babuah kato nan bana
Inggiran silang jo salisiah
Daun rinbun tampek balinduang
Bakeh bataduah kahujanan
Alim ulama suluah bendang
Suluah nan tarang di nagari
Nan tahu di halal dengan haram
Tahu di syah dengan batal
Nan pandai balapa ba maana
Tahu di syariat jo hakikat
Bakeh batanyo lahia jo batin
Nan tahu di hadis dengan dalil
Cadiak pandai pagaran kokoh
Nan tahu di runciang ka mancucuak
Sarato onak ka manyangkuik
Tahu di angin nan basiwik
Sarato ombak nan basabuang
Tahu di alamat kato sampai
Tahu di raso jo pareso
alun bakilek lah bakalam
Bulan lah sangkok tigo puluah
Balun diliek lah dimakan
Raso lah tibo dalam tubuah
Takilek ikan dalam aie
Ikan takilek jalo tibo
Lah tantu jantan batinonyo
Itulah kilek dengan bayang
Nan mudo pambimbiang dunia
Nan capek kaki ringan tangan
Capek kaki indak panaruang
Ringan tangan bukan pamacah
Aso tarantang duo sudah
Nan bahati suci bamuko janiah
Ayam nan tangkeh di galanggang
Ancang-ancang dalam nagari
Kapado sagolo Bundo Kanduang
Limpapeh rumah nan gadang
Amban paruak pegangan kunci
Amban puruak aluang bunian
Hiasan anjuang nan tinggi
Sumarak kampuang jo halaman
Sumarak koto jo nagari
Sumangek rumah jo tanggo
Kok hiduik tampek banaza
Kok mati tampek baniat
Ka unduang-unduang ka Madinah
Ka payuang panji ka sarugo
Ujuik sambah nan taunjuak
Nyato tawalak ka ukuran
Tabayang barih jo balabeh
Nyato bak andai kato bida
Dek curiang barih dahulu
Dek andai pusako lamo
Kalau basiang dinan tumbuah
Jikok manimbang dinan ado
Tumbuah sarupo iko kini
Manuruik papatah cupak gantang
Dek banyak ragu kok tibo
Dek lamo lupo kok datang
Manusia basifat khilaf
Agak jo ragu juaronyo
Nan tinggi kok kurang anjuang
Nan gadang kok kurang ambah
Sabab dek sasak dengan sampik
Aluran di ateh kok di bawah
Patuik di tangah kok di tapi
Kok kurang sanang sajahtaro
Kok kurang aman jo santoso
Disusun jari nan sapuluah
Ditakua kapalo nan satu
Maaf diminta banyak-banyak
Izin jo rela dari Datuak
Limbak nan daripado itu
Adat nan duo salanggano
Cancang nan duo salandasan
Puntiang talantak ka hulu
Dibawah kiliran taji
Asa rundinag kato dahulu
Tigo limbago nan tajadi
Partamo sambah manyambah
Kaduo baso jo basi
Katigo sirieh jo pinang
Sambah manyambah dalam adat
Tali batali undang-undang
Tasabuik bamuluik manih
Tapakai baso jo basi
Sarato hereng dengan gendeang
Muluik manih pangarang baso
Budi baiak tali pikatan
Iyo carano rang namokan
Kiasan Alam Minangkabau
Ramo-ramo tabang malayang
Malayang ka Koto Tangah
Banyaknyo ampek puluah ampek
Indah carano bukan kapalang
Talatak di tangah-tangah
Dilingkuang urang nan rapek
Itu carano pulang pai
Dari sipakok ka panggilan
Dari pangka lalu ka ujuang
Talayok ka ruang tangah
Talayang ka ruang tapi
Sampai tabujua di lintangi
Nyato taunjuak bakeh Datuk
Tibo di muko nan basamo
Carano banamo Carano Basa
Datang nan dari tanah Banja
Buatan tukang Reno Ali
Buatan tukang Sungai Pua
Elok carano bukan kapalang
Carano bak tiuang ka tabang
Baukia bamego-mego
Batata bapucuak rabuang
Panuah barisi kalangkapan
Limo bak bilangan jari
Kaganti baso jo basi
Apolah jinih kalangkapan
Partamo sadah kaduo sirieh
Katigo pinang kaampek Gambia
Nan kalimo adolah timbakau
Lorong kapado dang sadahnyo
Sadahnyo langkitan gadang
Dibasuah jo aie ambun
Babasuah jo pati santan
Dihambuih jo lingka Cino
Dikipeh jo ambi-ambi
Putiah nan bak banak dalam
Dipalik jo jari manih
Bakisa ka jari tangah
Mambayang ka tapak tangan
Usah ka usak makin panuah
Itulah kato bakiasan
Tanamo urang Minangkabau
Manyambah Tuhan nan Aso
Sumbayang limo wakatu
Adat basandi syarak
Syarak basandi Kitabullah
Syarak mangato adat mamakai
Lorong kapado daun siriehnyo
Kiasan takanduang di dalamnyo
Adat bagaua dalam hiduik
Mamakai budi nan baiak
Siriehnya udang tampak hari
Sirieh timbalan kuku balam
Gagangnyo bapantang putuih
Buahnyo diambiak ka tinaman
Daun diambiak ka kusuak mandi
Usah ka ratak rintiah tido
Usah ka layua makin hiduik
Itulah budi dengan malu
Nan tuo di hormati
Nan ketek dikasihi
Samo gadang bawok bakawan
Nan gadang jan malendo
Nan panjang jan malindeh
Lorong kapado nan pinangnyo
Pinang batuntak jo batuntun
Bak bawang dibalah duo
Bak dasun dibalah ampek
Kiasan takanduang di dalamnyo
Salamo hiduik di dunia
Barek samo dipikua
Ringan samo dijinjiang
Saciok umpamo ayam
Sadanciang ibarat basi
Sakato lahia jo batin
Sasuai muluik jo hati
Iyo sakabek nan bak lidih
Nyato sarumpun nan bak sarai
Iyo salubang nan bak tabu
Elok saikek nan bak sirieh
Lorong kapado nan gambianyo
kaba barito kami danga
Buatan Puti Sarilamak
Sapipiah jatuah ka sirieh
Mambayang sampai ka muko
Sirahnyo tampak di bibia
Lamaknyo tingga di rangkuangan
Parisonyo maruang tubuah
Sehat anggoto katujuahnyo
Kato bakieh baibarat
Kiasan takanduang di dalamnyo
Duduak sorang basampik-sampik
Duduak basamo balapang-lapang
Kato surang dibulati
Kato basamo dipaiyokan
Dibulekkan aie ka pambuluah
Dibulekkan kato ka mupakat
Bulek baru di golekkan
Pipiah baru dilayangkan
Buleknyo indak basuduik
Kok picaknyo indak basandiang
Data bak lantai papan
Licin bak dindiang camin
Tapauik makanan lantak
Takuruang makanan kunci
Lorong kapado nan santonyo
Huluih sayiknyo dek maracik
Banamo timbakau Jawo
Racik tukang dari Piobang
Saheto panjang jaluanyo
Harum satahun pajalanan
Kiasan takanduang di dalamnyo
Adat hiduik di Minangkabau
Jauah jalang manjalang
Dakek cinto mancinto
Kok rusuah iyo bapujuak
Tagamang nyato bajawek
Hanyuik patuik dipintesi
Tarapuang nyato bakaik
Kok condong iyo batungkek
Lamah makanan tungkek
Nan panjang makanan Karek
Nan singkek makanan uleh
Nan ado samo dimakan
Nan indak samo dicari
Mandapek samo balabo
Kahilangan samo marugi
Hati gajah samo dilapah
Hati tungau samo dicacah
Kok kurang tukuak manukuak
Senteng bilai mambilai
Malangkah di ujuang karih
Basilek di pangka padang
Kato adat salalu baumpamo
Rundiang salalu bakiasan
Didalam adat nyato basuo
Papatah patitih mangatokan
Pituah kato pusako
Pusako ninik moyang nan dahulu
Gulamo mudiak ka hulu
Mati disemba ikan tilan
Kanailah anak bada baling
Pusako ninik mamak nan dahulu
Kini manjadi undang-undang
Manolah Datuak janyo hambo
Dek alua manantang bana
Dek luruih tujuan kato
Ibarat saluang pauleh angok
Titian aie polongan asok
Dari ninik dengan mamak
Sipokok alek nan punyo kato
Nan sakarang kini nangko
Nak sampai niat jo mukasuik
Ujuik paham nak nyo jaleh
Sadang kutiko bungo kambang
Sirieh sahalai nak bacabiak
Pinang sabuah nak bagatok
Gambia sabuah nak bapipia
Sadah di cupu nak bapalik
Rokok sabatang iyo baisok
Sirieh sakapua rang namokan
Tanam sirieh tanamlah pinang
Tanam karakok di halaman
cabiak sirieh gatoklah pinang
Giliang rokok pamenan tangan
Itulah jinih sambah kami
Sambah alah salam lah tibo
Kato bana sungguah di bari
Harapan kami nan basamo
Barabah sadundun dengan balam
Sikok barulang pai mandi
Sambah sadundun dengan salam
Kato dimintak babunisi
Sakian sambah pado Datuak.
(nagariandaleh@yahoo.co.id)
Label: Adat
Berlangganan Postingan [Atom]
Posting Komentar